Vertigo 1958 của Alfred Hitchcock là một kiệt tác điện ảnh nổi tiếng không chỉ bởi câu chuyện đầy ám ảnh mà còn bởi phong cách hình ảnh độc đáo. Phim sử dụng hình ảnh để thể hiện những trạng thái tâm lý phức tạp của nhân vật và tạo nên bầu không khí căng thẳng, bí ẩn. Dưới đây là phân tích phong cách hình ảnh trong phim:

Phong cách hình ảnh trong phim Vertigo 1958

1. Sử dụng màu sắc biểu tượng

Hitchcock dùng màu sắc để nhấn mạnh cảm xúc và các chủ đề chính trong phim Vertigo 1958:

Màu đỏ và xanh lục: Hai màu chủ đạo xuất hiện xuyên suốt phim. Màu đỏ biểu trưng cho đam mê, ám ảnh và nguy hiểm, trong khi màu xanh lục gợi cảm giác bí ẩn, ma mị và sự tái sinh.

Cảnh Judy xuất hiện trong ánh sáng xanh: Đây là một trong những cảnh nổi tiếng nhất, nơi Judy (biến đổi thành Madeleine) được chiếu sáng bởi ánh sáng xanh lục kỳ ảo, ám chỉ sự hòa lẫn giữa thực tại và ảo giác.

2. Góc máy và chuyển động camera

Hitchcock tận dụng góc máy và chuyển động camera để diễn đạt nỗi ám ảnh và sự bất an:

Kỹ thuật "Vertigo Effect" (Dolly Zoom): Được sáng tạo trong phim này, kỹ thuật này mô phỏng cảm giác chóng mặt của nhân vật chính Scottie khi anh đối mặt với chứng sợ độ cao. Hiệu ứng kết hợp việc zoom-in và dolly-out (hoặc ngược lại) tạo cảm giác không gian bị bóp méo.

Góc máy cao và thấp: Những góc quay từ trên cao xuống hoặc từ dưới lên tạo cảm giác bất ổn, nhấn mạnh chiều sâu không gian và sự nhỏ bé của nhân vật trước thế giới rộng lớn.

3. Biểu tượng hình xoắn ốc

Hình xoắn ốc là biểu tượng trung tâm trong "Vertigo," xuất hiện cả trong nội dung câu chuyện lẫn phong cách hình ảnh:

Tiêu đề mở đầu: Đồ họa xoắn ốc trong phần mở đầu do Saul Bass thiết kế tượng trưng cho sự ám ảnh, vòng xoáy tâm lý và sự lặp lại trong phim.

Mái tóc của Madeleine: Kiểu tóc của cô được tạo thành hình xoắn ốc, thể hiện sự bí ẩn và ám ảnh.

Cầu thang xoắn: Cầu thang trong cảnh tháp chuông là hình ảnh vật lý của sự xoáy tròn trong tâm trí Scottie.

4. Ánh sáng và bóng tối

Phim sử dụng ánh sáng tương phản cao (chiaroscuro) để tăng cường cảm giác căng thẳng:

Ánh sáng dịu: Khi Madeleine xuất hiện lần đầu tiên, cô được bao bọc bởi ánh sáng mờ ảo, tạo vẻ đẹp siêu thực.

Bóng tối: Hitchcock thường sử dụng bóng tối để che giấu hoặc ám chỉ các mối nguy hiểm, khiến khán giả cảm thấy không an toàn.

5. Không gian và bối cảnh

Các bối cảnh trong phim được lựa chọn và thiết kế để phản ánh trạng thái nội tâm của nhân vật:

San Francisco: Thành phố đồi núi tạo ra các cảnh quan gợi lên cảm giác chóng mặt, phù hợp với chủ đề sợ độ cao của Scottie.

Tháp chuông: Không gian hẹp, cao và nguy hiểm, nơi diễn ra cao trào của phim, là biểu tượng của sự đối đầu cuối cùng giữa thực tại và ảo giác.

6. Cảm giác siêu thực

Phong cách hình ảnh trong "Vertigo" thường gợi cảm giác siêu thực, đặc biệt là trong các cảnh mơ. Hitchcock sử dụng các hiệu ứng đặc biệt, như ánh sáng mờ, lớp màu và cảnh quay chồng lớp, để làm nổi bật các trạng thái tâm lý của nhân vật.

Kết luận

Phong cách hình ảnh trong "Vertigo" không chỉ đơn thuần là một yếu tố thị giác mà còn là một phần cốt lõi của câu chuyện. Qua cách sử dụng màu sắc, ánh sáng, chuyển động camera và biểu tượng, Hitchcock không chỉ dẫn dắt khán giả vào thế giới của Scottie mà còn khiến họ cảm nhận được sự ám ảnh, nỗi sợ và sự đam mê đầy bi kịch. Điều này làm nên sức hấp dẫn và giá trị trường tồn của bộ phim.