Dolly Zoom, hay còn gọi là "Vertigo Effect" là một kỹ thuật quay phim độc đáo trong đó máy quay di chuyển tới hoặc lui (dolly) trong khi ống kính zoom ngược chiều để giữ cho chủ thể trong khung hình không thay đổi kích thước. Kỹ thuật này tạo ra hiệu ứng thị giác gây ấn tượng mạnh, làm thay đổi mối quan hệ không gian giữa chủ thể và phông nền, tạo cảm giác méo mó hoặc thay đổi độ sâu.
https://www.facebook.com/watch/?v=1172350726581385
Nguyên lý hoạt động của Dolly Zoom
Di chuyển máy quay: Máy quay di chuyển về phía trước (tiến lại gần chủ thể) hoặc lùi ra xa (rời xa chủ thể).
Thay đổi tiêu cự ống kính (Zoom): Đồng thời, điều chỉnh zoom ống kính theo hướng ngược lại (zoom out khi máy quay tiến gần và zoom in khi máy quay lùi xa).
Điều này giữ cho kích thước của chủ thể không đổi, nhưng hậu cảnh dường như thay đổi độ sâu và kích thước, tạo cảm giác không gian bị "co lại" hoặc "mở rộng."
Thực hiện Dolly Zoom
Thiết bị cần thiết:
Máy quay: Máy quay có khả năng zoom mượt mà.
Rail Dolly hoặc Slider: Hệ thống trượt để di chuyển máy quay ổn định.
Lens Zoom: Ống kính với dải tiêu cự linh hoạt (ví dụ: 24-70mm hoặc 70-200mm).
Các bước thực hiện:
Lên kế hoạch khung hình: Xác định chủ thể chính và đảm bảo hậu cảnh có yếu tố rõ nét để thấy được sự thay đổi không gian.
Cố định tốc độ zoom: Đồng bộ tốc độ di chuyển máy quay và tốc độ thay đổi tiêu cự để giữ chủ thể ổn định trong khung hình.
Di chuyển chậm rãi: Thực hiện dolly di chuyển máy quay một cách mượt mà trong khi zoom.
Kiểm tra nhiều lần: Dolly Zoom đòi hỏi sự chính xác cao, nên cần kiểm tra và tinh chỉnh nhiều lần.
Ứng dụng trong thiết kế video
Tạo cảm giác căng thẳng: Hiệu ứng thường được sử dụng trong các cảnh phim hồi hộp, ly kỳ.
Ví dụ nổi tiếng: Cảnh trong phim Vertigo của Alfred Hitchcock.
Thể hiện cảm xúc: Làm nổi bật cảm giác nhân vật bị đè nén, choáng ngợp, hoặc nhận ra điều gì đó quan trọng.
Quảng cáo và MV: Dùng để gây ấn tượng thị giác mạnh mẽ.
Mẹo để thành công
Sử dụng chân máy có gắn dolly để chuyển động mượt mà.
Hậu cảnh nên có chiều sâu rõ ràng để hiệu ứng nổi bật.
Thực hiện trong điều kiện ánh sáng tốt để tránh rung mờ hoặc mất nét.
Bạn có thể thử nghiệm hiệu ứng này với các phần mềm như Premiere Pro hoặc After Effects nếu không có thiết bị chuyên dụng.
